1. ปัจจัยด้านพันธุกรรม และความแปรปรวนของรหัสพันธุกรรม ทำให้สภาพเซลล์สมองเกิดความเสียสมดุลในการทำงานของระบบเมทาบอลิซึม รวมไปถึงการกำจัดของเสียออกจากเซลล์บกพร่อง ทำให้เกิดภาวะเซลล์สมองเสื่อมก่อนวัยอันควร

2. ปัจจัยด้านฮอร์โมน พบว่าฮอร์โมนเพศทั้งในเพศหญิงและชาย มีความสำคัญต่อการทำงานของเซลล์สมอง ดังนั้นเพศหญิงเข้าสู่วัยทองเร็วกว่าผู้ชาย เพศหญิงจึงมักพบสถิติของการเกิดโรคนี้มากกว่า และพบสถิติมากขึ้นถ้าผู้หญิงรายนั้นเข้าสู่วัยทองก่อนวัยอันควร เช่น ผู้ที่ตัดรังไข่ทั้งสองข้างตั้งแต่ยังสาวและไม่รับฮอร์โมนทดแทนเสริม

3. สารพิษ สารเคมีต่างๆ มีการศึกษาพบว่า สารพิษโลหะหนัก เช่น สารตะกั่ว ปรอท และอลูมิเนียมมีผลโดยตรงต่อความเสื่อมของเซลล์สมองส่วนนี้

4. ภาวะขาดสารอาหาร อาทิ ภาวะพร่องวิตามินบี กรดอะมิโนจำเป็น กรดไขมันจำเป็น และแร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียม สังกะสี ทำให้เซลล์สมองเสื่อมเร็วขึ้น

5. โรคเบาหวาน ถือเป็น สาเหตุหนึ่งของการเกิดโรคอัลไซเมอร์ จึงมีคำกล่าวว่าโรคอัลไซเมอร์ คือ โรคเบาหวานที่เกิดขึ้นในสมอง เพราะเซลล์สมองไม่สามารถเผาผลาญพลังงานได้ตามปกติจนทำให้มีของเสียคั่งค้างในเซลล์ ไม่ว่าจะเป็นโปรตีนเบต้าอไมลอยด์ หรือเทาว์โปรตีนก็เป็นผลพวงที่ตามมาจากความผิดปกติดังกล่าว

6. ความเสื่อมของเส้นเลือด ที่มีผลทำให้อัตราการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมองลดลง

7. ภาวะลำไส้แปรปรวน และการเสียสมดุลของสายพันธุ์จุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร ซึ่งจุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร มีส่วนสัมพันธ์กับการสังเคราะห์สารสื่อประสาท และระบบภูมิต้านทาน

8. การอักเสบเรื้อรัง และภูมิต้านทานที่ผิดปกติ

การวินิจฉัยโรคอัลไซเมอร์

ในปัจจุบันแพทย์สามารถให้การวินิจฉัยได้จากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาการที่แสดง ในปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถให้การวินิจโรคนี้ได้แม่นยำและรวดเร็วขึ้น ได้แก่

– การตรวจคัดกรองความเสี่ยง : การตรวจยีนอัลไซเมอร์, ตรวจสมดุลฮอร์โมนไทรอยด์ ต่อมหมวกไตและฮอร์โมนเพศ ตรวจวัดระดับอนุมูลอิสระและสารพิษในร่างกาย, ตรวจระดับวิตามินและสารอาหารในร่างกาย

– การตรวจการคั่งของสารเบต้าอไมลอยด์ในสมอง ร่วมกับการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง PET Scan ปกติคนไข้โรคอัลไซเมอร์ มักจะเสียชีวิต ภายใน 6-10 ปี ตั้งแต่เริ่มมีอาการอันเนื่องมาจากความเสื่อมของสมองมากขึ้นเรื่อยๆ จนเข้าสู่ระยะพิการ ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้และอาจมีภาวะแทรกซ้อน เช่น เกิดการติดเชื้อตามมา

ความก้าวหน้าของการดูแลรักษาอัลไซเมอร์แบบการแพทย์บูรณาการ

ด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์และการนำความรู้จากหลายศาสตร์ทางการแพทย์เข้ามาผสมผสาน ทำให้ทุกวันนี้เราสามารถตรวจคัดกรองความเสี่ยงอัลไซเมอร์ได้ตั้งแต่ก่อนเริ่มมีอาการ พร้อมทั้งสามารถวางแผนการรักษาให้เหมาะสมกับเฉพาะบุคคลได้อีกด้วย โดยมุ่งเน้นเข้าไปแก้ต้นตอของปัญหาและความเสื่อมของเซลล์ ร่วมกับแก้ไขซ่อมแซมเซลล์ที่เสื่อมไปแล้วให้มีโอกาสกลับมาทำงานได้สูงสุด ด้วยวิธีการต่างๆ ดังนี้

1. การใช้ยา เพื่อรักษาตามอาการหรือช่วยปรับสารสื่อประสาท แต่ยังไม่มียาที่จะช่วยแก้ไขความเสื่อมของเซลล์สมอง

2. การใช้สารอาหารบำบัด : สารอาหารที่สกัดจากใบแปะก๊วย โสม ชาเขียว ถั่งเช่า สารโคลีนในถั่ว วิตามินบี วิตามินดี กรดอะมิโนทอรีน แมกนีเซียม มีส่วนช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสารสื่อประสาทและสมองได้

3. การใช้สารต้านอนุมูลอิสระเพื่อปกป้องเซลล์สมอง เช่น วิตามินอี แอสทาแซนทีน โคเอนไซม์คิวเท็น อัลฟ่าไลโปอิกแอซิด

4. การปรับสมดุลเพื่อแก้ไขความเสี่ยงของภาวะสมองเสื่อม เช่น การปรับสมดุลฮอร์โมนหรือใช้ฮอร์โมนทดแทนในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนที่มีความเสี่ยงด้านสมองเสื่อม การรักษาด้วยวิธีการล้างสารพิษโลหะหนัก เพื่อลดการสะสมของสารพิษซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดโรค

5. การใช้ CPT/FCT หรือ สารปัจจัยฟื้นฟู เปปไทด์บำบัด เช่น ยาซีรีโบรไลซิน ซึ่งเป็นเปปไทด์ที่สกัดจากสมองหมู ซึ่งมีงานวิจัยเปรียบเทียบการใช้สารปัจจัยฟื้นฟูนี้ว่า ได้ผลดีในการรักษาโรคอัลไซเมอร์

6. การใช้ Low level Near infrared laser Therapy ผ่านจุดฝังเข็มรอบกระโหลกศีรษะเพื่อกระตุ้นการทำงานของเซลล์ประสาท

7. การใช้เทคนิคของภูมิต้านทานบำบัด เพื่อปรับสมดุลการตอบสนองของภูมิต้านทานและลดการอักเสบของเซลล์ในสมอง

นอกจากการรักษาทางการแพทย์แล้วนั้น ผู้ป่วยอัลไซเมอร์ควรได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ และควรทำกิจกรรมบำบัดต่างๆกับผู้ป่วย เช่น พูดคุย เล่นดนตรี เล่มเกมร่วมกัน เพื่อสนับสนุนการทำงานของร่างกายสมอง และจิตใจ รวมถึง ควรจัดทำบัตรประจำตัวผู้ป่วย พร้อมเบอร์ติดต่อผู้ดูแล ให้ผู้ป่วยพกติดตัวไว้ตลอดเวลา เผื่อหลงทางหรือสูญหายออกจากบ้าน